Συμπτώματα

Τα σημεία και τα συμπτώματα της πολλαπλής σκλήρυνσης μπορεί να διαφέρουν πολύ από άτομο σε άτομο και κατά τη διάρκεια της νόσου ανάλογα με τη θέση των προσβεβλημένων νευρικών ινών.

Τα κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Μούδιασμα ή αδυναμία σε ένα ή περισσότερα άκρα που συνήθως εμφανίζεται σε μια πλευρά του σώματός σας κάθε φορά.

• Μυρμήγκιασμα.

• Αισθήσεις ηλεκτροπληξίας που συμβαίνουν με ορισμένες κινήσεις του λαιμού, ειδικά κάμψη του λαιμού προς τα εμπρός (σημάδι Lhermitte).

• Έλλειψη συντονισμού.

• Ασταθές βάδισμα ή αδυναμία βάδισης.

• Μερική ή πλήρης απώλεια όρασης, συνήθως σε ένα μάτι κάθε φορά, συχνά με πόνο κατά την κίνηση των ματιών.

• Παρατεταμένη διπλή όραση.

• Θολή όραση.

• Ίλιγγος.

• Προβλήματα με τη σεξουαλική λειτουργία, τη λειτουργία του εντέρου και της ουροδόχου κύστης.

• Κούραση.

• Σωστή ομιλία.

• Γνωστικά προβλήματα.

• Διαταραχές διάθεσης.

Σκλήρυνση κατά πλάκας – πορεία

Τα περισσότερα άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας έχουν μια υποτροπιάζουσα-διαλείπουσα πορεία νόσου. Βιώνουν περιόδους νέων συμπτωμάτων ή υποτροπών που αναπτύσσονται σε ημέρες ή εβδομάδες και συνήθως βελτιώνονται μερικώς ή πλήρως. Αυτές οι υποτροπές ακολουθούνται από ήρεμες περιόδους ύφεσης της νόσου που μπορεί να διαρκέσουν μήνες ή και χρόνια.

Μικρές αυξήσεις στη θερμοκρασία του σώματος μπορεί να επιδεινώσουν προσωρινά τα σημεία και τα συμπτώματα της ΣΚΠ. Αυτές δεν θεωρούνται αληθινές υποτροπές της νόσου αλλά ψευδοπαλίνδρομες.

Τουλάχιστον το 20% έως 40% των ατόμων με υποτροπιάζουσα-διαλείπουσα σκλήρυνση κατά πλάκας μπορεί τελικά να αναπτύξει μια σταθερή εξέλιξη των συμπτωμάτων, με ή χωρίς περιόδους ύφεσης, εντός 10 έως 20 ετών από την έναρξη της νόσου. Αυτό είναι γνωστό ως δευτερογενώς προϊούσα ΣΚΠ.

Η επιδείνωση των συμπτωμάτων συνήθως περιλαμβάνει προβλήματα κινητικότητας και βάδισης. Ο ρυθμός εξέλιξης της νόσου ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των ατόμων με δευτερογενή-προϊούσα ΣΚΠ.

Μερικά άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας εμφανίζουν σταδιακή έναρξη και σταθερή εξέλιξη των σημείων και των συμπτωμάτων χωρίς υποτροπές.

Σκλήρυνση κατά πλάκας – αιτίες

Η αιτία της σκλήρυνσης κατά πλάκας είναι άγνωστη. Θεωρείται μια ασθένεια που προκαλείται από το ανοσοποιητικό σύστημα κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος επιτίθεται στους δικούς του ιστούς. Στην περίπτωση της ΣΚΠ, αυτή η δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος καταστρέφει τη λιπαρή ουσία που καλύπτει και προστατεύει τις νευρικές ίνες στον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό (μυελίνη).

Η μυελίνη μπορεί να συγκριθεί με τη μονωτική επίστρωση στα ηλεκτρικά καλώδια. Όταν η προστατευτική μυελίνη είναι κατεστραμμένη και η νευρική ίνα εκτίθεται, τα μηνύματα που ταξιδεύουν κατά μήκος αυτής της νευρικής ίνας μπορεί να επιβραδυνθούν ή να αποκλειστούν.

Δεν είναι σαφές γιατί η ΣΚΠ αναπτύσσεται σε μερικούς ανθρώπους και όχι σε άλλους. Ένας συνδυασμός γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων φαίνεται να ευθύνεται.

Παράγοντες κινδύνου

Αυτοί οι παράγοντες μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης σκλήρυνσης κατά πλάκας:

Έμφυτοι παράγοντες:

• Ηλικία. Η σκλήρυνση κατά πλάκας μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά η έναρξη εμφανίζεται συνήθως περίπου στην ηλικία των 20 και 40 ετών. Ωστόσο, μπορεί να επηρεαστούν νεότεροι και ηλικιωμένοι.
• Φύλο. Οι γυναίκες έχουν από 2 έως 3 φορές περισσότερες πιθανότητες από τους άνδρες να έχουν υποτροπιάζουσα-διαλείπουσα σκλήρυνση κατά πλάκας.
• Οικογενειακό ιστορικό. Εάν ένας από τους γονείς ή τα αδέρφια σας είχε ΣΚΠ, διατρέχετε υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξετε τη νόσο.
• Φυλή. Οι λευκοί άνθρωποι, ιδιαίτερα εκείνοι της βορειοευρωπαϊκής καταγωγής, διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν ΣΚΠ. Οι άνθρωποι ασιατικής, αφρικανικής ή ιθαγενούς αμερικανικής καταγωγής έχουν τον χαμηλότερο κίνδυνο. Μια πρόσφατη μελέτη δείχνει ότι ο αριθμός των μαύρων και ισπανόφωνων νεαρών ενηλίκων με σκλήρυνση κατά πλάκας μπορεί να είναι μεγαλύτερος από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως.
• Ορισμένα αυτοάνοσα νοσήματα. Έχετε ελαφρώς υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξετε ΣΚΠ εάν έχετε άλλες αυτοάνοσες διαταραχές, όπως νόσο του θυρεοειδούς, κακοήθη αναιμία, ψωρίαση, διαβήτη τύπου 1 ή φλεγμονώδη νόσο του εντέρου.

Τα γονίδιά σου. Ένα γονίδιο στο χρωμόσωμα 6p21 έχει βρεθεί ότι σχετίζεται με τη σκλήρυνση κατά πλάκας.

Άλλοι παράγοντες:

• Κλίμα. Η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι πολύ πιο συχνή σε χώρες με εύκρατα κλίματα, όπως ο Καναδάς, οι βόρειες Ηνωμένες Πολιτείες, η Νέα Ζηλανδία, η νοτιοανατολική Αυστραλία και η Ευρώπη. Ο μήνας γέννησής σας μπορεί επίσης να επηρεάσει τις πιθανότητες εμφάνισης σκλήρυνσης κατά πλάκας, καθώς η έκθεση στον ήλιο όταν μια μητέρα είναι έγκυος φαίνεται να μειώνει την μετέπειτα ανάπτυξη σκλήρυνσης κατά πλάκας σε αυτά τα παιδιά
• Βιταμίνη D. Τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D και η χαμηλή έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία σχετίζεται με μεγαλύτερο κίνδυνο ΣΚΠ.
• Παχυσαρκία. Έχει βρεθεί συσχέτιση με την παχυσαρκία και τη σκλήρυνση κατά πλάκας στις γυναίκες. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τη γυναικεία παιδική και εφηβική παχυσαρκία.
• Ορισμένες λοιμώξεις. Μια ποικιλία ιών έχουν συνδεθεί με τη σκλήρυνση κατά πλάκας, συμπεριλαμβανομένου του Epstein-Barr, του ιού που προκαλεί τη λοιμώδη μονοπυρήνωση.
• Κάπνισμα. Οι καπνιστές που εμφανίζουν ένα αρχικό σύμπτωμα που μπορεί να σηματοδοτεί τη σκλήρυνση κατά πλάκας είναι πιο πιθανό από τους μη καπνιστές να αναπτύξουν ένα δεύτερο συμβάν που επιβεβαιώνει την υποτροπιάζουσα-διαλείπουσα ΣΚΠ.

Επιπλοκές

Τα άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας μπορεί επίσης να αναπτύξουν:

• Μυϊκή δυσκαμψία ή σπασμούς.

• Σοβαρή αδυναμία ή παράλυση, συνήθως στα πόδια.

• Προβλήματα με την ουροδόχο κύστη, το έντερο ή τη σεξουαλική λειτουργία.

• Γνωστικά προβλήματα, όπως η λήθη ή οι δυσκολίες εύρεσης λέξεων.

• Προβλήματα διάθεσης, όπως κατάθλιψη, άγχος ή εναλλαγές διάθεσης.

• Επιληπτικές κρίσεις, αν και πολύ σπάνιες.